“Laten we even niet teveel bijeenkomsten organiseren, bewoners worden straks een beetje participatiemoe.” Een dergelijke zin hoor ik elke maand wel een keer voorbij komen. Het opvallende is dat alleen professionals het hebben over participatiemoeheid. Een bewoner heb ik er nog nooit over gehoord.
Om maar direct met de deur in huis te vallen; ik denk dat participatiemoeheid niet bestaat. Dat zou namelijk betekenen dat bewoners zo vaak hebben meegedacht met de gemeente, dat ze het fysiek of mentaal niet meer kunnen opbrengen. Dat gebeurt niet zo snel. Ik heb de afgelopen jaren verschillende trajecten gehad waarbij bewoners gedurende een langere tijd misschien wel wekelijks meedachten. Zonder klagen. Waarom? Omdat de vraag relevant voor ze was en we het hen gemakkelijk en soms zelfs leuk maakten om mee te doen.
VERANDER JEZELF
Natuurlijk haken bewoners tijdens een proces weleens af. En er zijn ook bewoners die moeilijk te bewegen zijn om überhaupt te beginnen. Tijdens projecten zie je dan vooral de usual suspects. Het is te gemakkelijk om als professional de oorzaak daarvan bij de bewoners te leggen. Het is veel beter een kritische blik te werpen op je eigen proces, je eigen persoon of aan je vraagstelling. Je kunt immers een ander niet veranderen, alleen jezelf.
CHECKLIST
Merk jij dat bewoners (of ondernemers of maatschappelijke organisaties) niet (meer) willen meedoen aan je project? Stel je zelf dan eens de volgende vragen:
- Voor wie is mijn vraag exact relevant? Hoe groot is die groep?
- Hoe kan ik die groep uitnodigen? Met welk middel kom ik positief bij die mensen onder de aandacht? Waardoor voelen ze zich aangesproken?
- Heb ik een open en concrete vraag geformuleerd die relevant is voor de ander? Moet ik mijn vraag wellicht op verschillende manieren formuleren om verschillende mensen aan te spreken?
- Hoe kan ik het voor mensen gemakkelijk maken om mee te doen? Nodig ik hen uit op een moment dat ze eigenlijk niet kunnen en op een locatie waar ze moeilijk kunnen komen? Of kan ik ze een gemakkelijkere manier bieden om in gesprek te gaan? Bijvoorbeeld bij de mensen thuis aan de keukentafel of online via een goede interactieve tool.
- Geef ik mensen het gevoel dat ik oprecht geïnteresseerd ben in hun mening? Hoe kan ik dat toetsen bij mijn doelgroep?
- Wil en kan ik de inbreng van mensen daadwerkelijk meenemen in de plannen? Hoe maak ik dat aan de voorkant goed duidelijk? En hoe laat ik achteraf snel en concreet zien wat ik met de inbreng heb gedaan?
WORSTELEN
Ik ben er zeker van dat je na het beantwoorden van de bovenstaande vragen met de gewenste mensen in gesprek komt. Lukt dat niet of kom je er niet uit? Laat het me weten! Ik worstel graag vrijblijvend eens met je mee.
